Türkiye’nin kırsal kesiminde hayvancılıkla uğraşan çiftçiler, son dönemde çoban bulma sıkıntısıyla karşı karşıya kaldı. Özellikle yüksek maaş tekliflerine rağmen, hayvanları güdecek nitelikli çobanları temin etmekte zorlanan üreticiler, alternatif çözümler aramaya başladı. Çobanlık mesleğinin cazibesini kaybetmesine neden olan faktörleri araştıran üreticiler, "sıra sistemi" adını verdikleri bir yöntemle işe alım süreçlerini yeniden düzenleyerek, çoban bulma çabalarına yönelmiş durumda.
Çobanın, hayvancılık sektöründe 60 bin TL gibi oldukça yüksek bir maaş karşılığında istihdam edilmeye çalışıldığı günümüzde, bu mesleğe olan ilginin azalması endişe verici bir şart oluşturuyor. Genç nüfusun şehir yaşamına yönelmesi, çobanlık gibi geleneksel mesleklerde iş gücünün azalmasına ve dolayısıyla hayvancılık sektörünün darboğaza girmesine yol açıyor. Çiftçiler, ihtiyaç duydukları iş gücünü bulamadıkları için hayvanlarını yönetmekte zorlanıyor, bunun karşısında ise kendi aralarında oluşturdukları sıra sistemi ile çözüm yaratmaya çalışıyorlar.
Sıra sistemi, üreticilerin ihtiyaç duyduğu iş gücünü organize etmek amacıyla geliştirdikleri bir yöntemdir. Bu sistem çerçevesinde, köylerdeki çiftçiler kendi aralarında bir veri tabanı oluşturarak, hangi üreticinin ne zaman çobana ihtiyaç duyduğunu kaydediyorlar. Çiftçiler, ihtiyaçlarının belirli zaman dilimlerinde yenilenmesini sağlayarak, belirli günlerde hangi çobanın hangi hayvanları güdeceğini sistemli bir şekilde planlıyorlar. Bu sayede hem çobanlar için düzenli iş imkanı yaratılmış, hem de hayvan kaynaklarının daha verimli bir şekilde yönetilmesi sağlanmış oluyor.
Bu sistemin avantajlarından biri de, günlük yevmiye ve maaş gibi maddi unsurların daha düzenli bir şekilde planlanabilmesi. Çiftçiler, belirledikleri süre zarfında iş yerini düzenli olarak ziyaret edecek çobanların ihtiyaç duyduğu konaklama ve yemek gibi temel ihtiyaçlarını da organize ederek, çobanlık mesleğini cazip hale getirmeye çalışıyorlar. Çiftçilerin bu yeni yaklaşımı, hayvancılık sektöründeki iş gücü kaybını azaltma ve üretimi sürdürülebilir kılma adına önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Çiftçiler arasında yapılan bu tür düzenlemelerin, sektör için ne kadar etkin olabileceği, zamanla ortaya çıkacak. Ancak mevcut durum, çoban bulamadıkları için çare arayan üreticilerin, yeni iş yöntemleri geliştirmekte ne kadar kararlı olduğunu gösteriyor. Bunun yanı sıra, kırsal yaşamın zorlukları ve geleneksel iş gücünün azalması gibi yapısal problemleri çözmek adına, köylerde yaşayanların birlikte hareket etmeleri, yalnızca hayvancılık değil, diğer tarım faaliyetleri açısından da yeni fırsatlar yaratabilir.
Sonuç olarak, 60 bin TL gibi yüksek bir maaşa rağmen çoban bulamayan çiftçiler, kendi aralarında geliştirdikleri sıra sistemi ile çözüm arayışlarını sürdürmeye devam ediyor. Bu sistem, yalnızca çoban bulma sorununu çözmekle kalmayıp, aynı zamanda çiftçilerin ekonomik durumlarını iyileştirmeye ve hayvancılık sektörünü sürdürülebilir kılmaya yönelik yeni bir vizyon sunuyor. Gelecek günlerde bu uygulamanın yansımaları ve sektörde yaratacağı etkiler merakla bekleniyor.
